truyện thần thoại Việt Nam

Khái niệm truyện thần thoại Việt Nam

TRUYỆN THẦN THOẠI VIỆT NAM là tập hợp những truyện thần thoại ở Việt Nam, kể về các vị thần, các nhân vật anh hùng, các nhân vật sáng tạo văn hóa, phản ánh quan niệm của người thời cổ về nguồn gốc thế giới và đời sống con người.

Quá trình hình thành và diễn biến của truyện thần thoại Việt Nam

Truyện thần thoại Việt Nam hình thành trước hết do nhu cầu nhận thức và lý giải các hiện tượng tự nhiên (Thần Trụ Trời, Thần Sét, Thần Biển, v.v…). Nó cũng hình thành do nhu cầu nhận thức và lý giải xã hội (Họ Hồng Bàng, Sơn Tinh Thủy Tinh, v.v…).

Thần thoại Việt Nam xuất hiện khá sớm cùng với nghề nông (Nữ Thần Lúa) thời đại đồ đá giữa (văn hóa Hòa Bình) hoặc đầu thời đại đồ đá mới (văn hóa Bắc Sơn).

Thần thoại Việt phát triển rực rỡ vào thời kỳ chuyển sang thời đại đồ đồng (từ xã hội thị tộc mẫu hệ, bộ tộc riêng lẻ tiến tới thành lập quốc gia Văn Lang ).

Một bộ phận truyện thần thoại Việt Nam có sự xâm nhập của các yếu tố lịch sử trở thành truyền thuyết. Nổi bật trong số này là chuỗi truyền thuyết về thời các vua Hùng (vốn là những thần thoại).

Một số truyện thần thoại Việt Nam còn lẫn vào trong Phật thoại, Tiên thoại, truyện cổ tích, truyện ngụ ngôn và cả truyện cười. Nhóm thần thoại này rất khó nhận biết. Chúng là những truyện  thuộc các thể loại trên nhưng chứa đựng các mô típ thần thoại (Cóc Kiện Trời, Chử Ðồng Tử và Tiên Dung, v.v…) hoặc mang dấu ấn của xã hội nguyên thủy (Sự tích trầu cau, Sự tích hòn Vọng Phu, Sao Hôm Sao Mai, v.v…)

Truyện thần thoại đã tạo nên cho con người Việt Nam nếp cảm, nếp nghĩ, nếp tư duy đầy hình tượng phóng đại và khoáng đạt.

Nội dung của truyện thần thoại Việt Nam

Cho dù tác phẩm thần thoại thuộc nhóm nào, cho dù sự tích về các vị thần có hoang đường đến đâu thì truyện thần thoại Việt Nam vẫn chứa đựng những hiểu biết, những kinh nghiêm của người cổ đại.

Những hiểu biết, những kinh nghiệm này thể hiện qua những câu trả lời về những hiện tượng trong  tự  nhiên và xã hội. Những câu trả lời nầy có thể là sai lầm so với tư duy ngày nay, nhưng những vấn đề ñ được người cổ đại đặt ra đôi khi vẫn còn nguyên ý nghĩa đối với chúng ta. Chẳng hạn, câu hỏi về nguồn gốc trái đất và nhân loại  là câu hỏi lớn  của triết học, tôn giáo và khoa học.

1. Nhóm thần thoại suy nguyên:Thần thoại giải thích các hiện tượng trong tự nhiên và nguồn gốc loài người , các tộc người. Nhóm thần thoại này cho thấy được trình độ hiểu biết, sức tưởng tượng, cách cảm nghĩ, những ước mơ, khát vọng của người Việt thời cổ (Thần Trụ Trời, Mười hai bà mụ, v.v…).Người Việt thời cổ quan niệm vũ trụ có ba cõi : Trời, Ðất, Nước với hệ thống các vị thần. Các vị thần ở cõi trời của người Việt gắn với các hiện tượng tự nhiên mà con người dễ quan sát như thần gió, thần mưa, thần mây, thiên lôi…Ba vị thần trên cõi trời được người Việt nói đến nhiều là Ông Trời, Nữ thần Mặt trời, Nữ thần Mặt trăng. Các vị thần nầy tương ứng với các hiện tượng tự nhiên có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của cư dân nông nghiệp.Ở cỡi Ðất và cõi Nước mỗi nơi đều có một vị thần đứng đầu và các thần bộ hạ.
2. Thần thoại Việt phản ánh cuộc đấu tranh chinh phục tự nhiên
   Ðấu tranh chinh phục hạn hán, lũ lụt, gắn với ước mơ về cuộc sống hạnh phúc hơn. Qua đó, thần thoại cũng thể hiện sự bất lực của con người nguyên thủy trước những sự vật hiện tượng chung quanh họ (Cóc kiện trời, Sơn Tinh Thuỷ Tinh, Thần Lúa, Sự tích chú Cuội cung trăng). Với kiểu tư duy thời cổ, qua thần thoại, con người đã chinh phục tự nhiên bằng tưởng tượng. Thực chất thì người thời cổ của tất cả các dân tộc đều không hiểu được các hiện tượng tự nhiên chung quanh họ.

TheGioiCoTich.Vn đã sưu tầm, chọn lọc kỹ lưỡng những câu chuyện thần thoại Việt Nam hay nhất và hấp dẫn nhất. Các bạn nhỏ hãy đón đọc nhé!